Grodzisko Gąszczyk w Siedlcu-Podlesiu to wyjątkowe miejsce w gminie Mstów.  Skalno - wyżynne grodzisko zajmuje powierzchnię ok. 0,98 hektara, posiada kształt owalny zbliżony do nieregularnego czworokąta, otoczone jest wałem kamienno-ziemnym. Przy jego budowie wykorzystano naturalne ukształtowanie terenu. Północną i zachodnią część pierścienia wału wzniesiono nad  stromym zboczem. Od strony łatwo dostępnej czyli od wschodu znajduje się podwójny wał i sucha fosa. Grodzisko w Siedlcu -Podlesiu jest dwu kulturowe. Stwierdzono tu  pozostałości po osadzie pradziejowej  kultury łużyckiej, datowanej na 800-550 roku p.n.e. oraz po grodzisku wczesnośredniowiecznym z IX-X w.

Pierwsze badania archeologiczne prowadzono tu w 1957 roku, potem w 1966. Natrafiono wtedy na materiały z wczesnej epoki żelaza oraz wczesnego średniowiecza.  W 2010 roku  badania rozpoczęli  archeolodzy z Muzeum Częstochowskiego, kontynuowali je w 2011r. i  w 2012r.  Do tej pory odnaleziono tu  m. in. obiekty o charakterze mieszkalnym - ziemiankę wczesnośredniowieczną, przedmioty żelazne, oprawę wykonaną z poroża jelenia, materiał ceramiczny kultury łużyckiej i wczesnośredniowieczny oraz tzw. prażnicę.

Prażnica to forma ceramiczna, służąca do różnorakich czynności kuchennych np.  podsuszanie ziarna przed jego rozdrobnieniem, prażenie zboża w celach konsumpcyjnych, sporządzanie placków, prażmy i innych potraw. Prażnice prawdopodobnie mogły też być wykorzystywane jako "przenośne paleniska", umożliwiały przeniesienie do wnętrza budynku żaru z użytkowanego poza d domostwem paleniska.

Grodzisko Gąszczyk usytuowane jest na wzgórzu znajdującym się nad przełomowym odcinkiem rzeki Warty, na jej prawym brzegu, tuż obok wschodniej granicy Częstochowy, w sąsiedztwie sanktuarium Św. Ojca Pio na  Przeprośnej Górce.

Miejsce to było zamieszkałe w czasach kultury łużyckiej, datowanej na 800-550 lat p.n.e., a później w II połowie IX – połowie X wieku. W latach 2010-12 na terenie grodziska badania archeologiczne prowadzili archeolodzy z Muzeum Częstochowskiego. W ramach tych prac odkryto wczesnośredniowieczne obiekty o charakterze mieszkalnym, przedmioty żelazne, materiał ceramiczny oraz tzw. prażnicę służąca do podsuszania zboża.

 

W roku 2016 i 2017 na terenie Grodziska zostały zorganizowane Pikniki Rycersko – Archeologiczne.

Głównym punktem programu w roku 2016, była inscenizacja Chrztu Polski, w wykonaniu Bractwa Milites Christi. W jej trakcie można było zobaczyć  wydarzenia z przed 1050 lat, gdzie książę Mieszko w otoczeniu rycerzy i w obecności Dobrawy został uroczyście ochrzczony. Królujący na dziedzińcu grodziska Światowid jako symbol starych bogów, po tej uroczystości został przez wojów Mieszka obalony. Później odbyły się jeszcze pokazy walk rycerskich.

Dzieci i młodzież uczestniczyły w grach terenowych, strzelały z łuku i rzucały włócznią. Duża grupa dzieci uczyła się od archeologów z Muzeum Częstochowskiego profesjonalnego podejścia do tej sztuki w ramach „Akademii Młodego Archeologa”. W użyciu były pędzelki i wykrywacz do metali, a repliki zabytków można było zabrać ze sobą.

Dorośli interesowali się odlewanymi na oczach publiczności ozdobami, wykuwaną na kowadle bronią lub zdrowotnymi aspektami ziół i nalewek. Na jednym ze stoisk można było obejrzeć proces ręcznego szycia butów według średniowiecznych wzorów. Kolejki ustawiały się do poczęstunków przygotowanych przez Jurajskie Stowarzyszenie „Nowa Tradycja”, które częstowało pysznym domowym pieczywem, pieczonym świniakiem czy też dynią z miodem.

W roku 2017, dzieci i młodzież chętnie uczestniczyły też w innych warsztatach: kulinarnych, gdzie mogły upiec na ognisku własnoręcznie zrobione podpłomyki, pod okiem garncarza ulepić garnki według wzorów znalezionych w trakcie prac archeologicznych, postrzelać z łuku, wziąć miecz czy włócznię do ręki w obozie rycerskim, czy zobaczyć jak pracuje kowal czy odlewnik wedle starych wzorców.

Dorośli mogli zagrać na rogu i dopytać jak powstaje w warsztacie rogownika. Panie z zainteresowaniem korzystały z warsztatów hafciarskich i tkackich. Wszyscy zaś przyglądali się na turnieje walk mieczem i tarczą, włócznią, toporami oraz inscenizację postrzyżyn i walk o Grodzisko w ich trakcie.

Piknik jest żywą lekcją historii, którą łatwiej chłonąć w autentycznym miejscu pod okiem fachowców i pasjonatów tego okresu, którzy przyjechali z całej Polski. Dodać trzeba, że to leżące w gminie Mstów miejsce, mimo bezpośredniej bliskości granic Częstochowy, ciągle pozostaje mało znane i przez to tajemnicze. Uczestnicy podkreślali, klimat miejsca ukrytego w lesie na brzegu Warty, gdzie obozują ludzie przez kilka dni nie używający prądu i współczesnych zdobyczy.
 

Pikniki zorganizowane został przez Gminę Mstów i Grupę Rekonstrukcyjną "Żelazny Wilk", przy współpracy Muzeum Częstochowskiego, Bractwa Milites Christii i Jurajskiego Stowarzyszenia Nowa Tradycja.

Galeria zdjęć

Wstecz