Na szczycie Góry Wał w Mstowie znajduje się krzyż, w którego postument wmurowane są pociski, pochodzące z okresu I Wojny Światowej.

Dzięki wykonanym pracom renowacyjnym udało się przywrócić zabytek do dawnej świetności.

 

 

Front I Wojny Światowej na przełomie 1914 i 1915 roku przez kilka miesięcy zatrzymał się na Jurze i przebiegał m.in. w okolicach Mstowa. Podczas krwawych walk uszkodzeniu przez pociski artyleryjskie uległ m.in. Kościół i Klasztor Kanoników w Wancerzowie.

 

Krzyż na szczycie Góry Wał w Mstowie powstał jako wotum związane z zakończeniem światowego konfliktu. Wznieśli go mieszkańcy Mstowa.

Na zlecenie gminy Mstów w 2017r. przeprowadzono renowację tego cennego zabytku, związanego ze 100-leciem odzyskania Niepodległości Polski.
 

Krzyż na Górze Wał (w tle Klasztor w Wancerzowie)

 

 

Jak wynika ze starych zdjęć z okresu międzywojennego, teren wokół krzyża był popularnym miejscem spotkań i wykonywania pamiątkowych zdjęć. Z Góry Wał roztaczał się bowiem piękny i rozległy widok. Odbywały się też tam patriotyczne uroczystości, jak np. Święto Pieśni.
 

Święto Pieśni (1936r.)

 

 

W latach sześćdziesiątych wzgórze zalesiono i z czasem piękne widoki na okolicę i sam krzyż przestały być widoczne. Doszło do tego, że wejście na wzgórze było bardzo trudne, gdyż trzeba było przedzierać się przez chaszcze i gęste zarośla, a sam krzyż zarósł dookoła drzewami.

Również z murowanego cokołu wyrastały drzewka i inne rośliny, rozsadzając kamienie - z których zbudowano wysoki cokół krzyża. Metalowy krzyż niszczyła zaś korozja.
 

Krzyż przed renowacją….

 

Dzięki zleceniu w tym roku prac renowacyjnych konserwatorowi zabytków, panu Błażejowi Zawadzkiemu, udało się przywrócić zabytek do świetności.

 

Zakres prac (jeśli chodzi o postument kamienny) obejmował:

- oczyszczenie z mchów, glonów, porostów,

- usunięcie roślinności typu samosiejki (metodami mechanicznymi przy udziale środków powierzchniowo czynnych i biobójczych),

- usunięcie i wymiana wszystkich spoin pomiędzy kamieniami,

- przemurowanie luźnych kamieni,

- uzupełnienie ubytków zaprawy pomiędzy kamieniami,

- impregnację przeciwko ponownemu atakowi mikroorganizmów (preparatami  biobójczymi).

 

Prace przy metalowym krzyżu polegały na: usunięciu  korozji poprzez piaskowanie, nałożenie kilku warstw farb specjalistycznych (warstwa stabilizująca, antykorozyjna i wykończeniowa). W podobny sposób zabezpieczono wmurowane pociski. Wokół krzyża teren wysypano grysem kamiennym.

 

Krzyż na Górze Wał po wykonanej renowacji

 

 

Dzięki wcześniej przeprowadzonym projektom przyrodniczym, na Górę Wał można wejść po schodach terenowych - przez wykonaną przecinkę.
 

 

Krzyż jest obecnie jednym z trzech miejsc wartych odwiedzenia w tej części Mstowa (zwanej „Budzyń”, na mstowskich błoniach) oprócz:

- odnowionych Źródeł Spod Góry Wał,

- ścieżki przyrodniczej pokazującej jedno z najciekawszych na Jurze stanowisk muraw kserotermicznych (łąk ciepłolubnych) - pięknie kwitnących roślin, przyciągających liczne motyle.

 

Galeria zdjęć

Wstecz